Scroll Top

Ταξίδι στον Μαγικό Κόσμο του Βιβλίου ΣΤΑΣΗ 9η: Το Δέντρο – Ρόδος

7.jpg (Demo)

Το Ταξίδι στον Μαγικό Κόσμο του Βιβλίου κάνει την επόμενη στάση του στο βιβλιοπωλείο “Το Δέντρο” στη Ρόδο. Στη Σοφούλη Θεμιστοκλή 127, συνάντησα τον Λευτέρη Καβαλιέρο και μιλήσαμε για το βιβλίο αλλά και για τον ρόλο του βιβλιοπωλείου σε μια κοινωνία όπου μάλλον…..δεν διαβάζει!

Β.Μ: Πότε δημιουργήθηκε «Το Δέντρο» και τι στόχους είχε στο ξεκίνημά του σε μια εποχή προ κρίσης;

Λ.Κ: Το βιβλιοπωλείο ξεκίνησε το Μάιο του 1987, που ήμουν σε ηλικία 26 χρονών. Πιστεύω οι στόχοι του ήταν ξεκάθαροι από τότε. Αφού έπρεπε να φτιάξουμε ένα βιβλιοπωλείο εξωστρεφές και ενημερωμένο. Ο βασικότερος στόχος όμως ήταν να δημιουργήσουμε με κάθε τρόπο αναγνωστικό κοινό. Μέχρι τότε, ειδικά στη Ρόδο, δεν υπήρχαν αμιγή βιβλιοπωλεία. Ήταν ένα πολύ μεγάλο ρίσκο. Οι περισσότεροι φίλοι και γνωστοί μου είπαν ότι έκανα λάθος. Παρόλα αυτά πήγε εξαιρετικά καλά. Νομίζω ότι συμβάλλαμε σε πολύ μεγάλο βαθμό στο να δημιουργηθεί ένα πολύ καλό αναγνωστικό κοινό στη Ρόδο. Πέρα από αυτό βέβαια, βοήθησαν και οι τότε συνθήκες και καταστάσεις, γιατί το ελληνικό βιβλίο άρχισε να αποκτά μια εσωστρέφεια σε περισσότερο και πλατύτερο κοινό, περίπου από το 1980 και μετά! Οπότε για μας το «τάιμινγκ» ήταν πάρα πολύ καλό!

Β.Μ: Πώς είναι να έχετε ένα βιβλιοπωλείο σε μια μικρή πόλη όπως η Ρόδος; Γενικά διαβάζει η Ρόδος;

Λ.Κ: Το πρόβλημα δεν είναι μια πόλη εάν διαβάζει ή δεν διαβάζει. Το καθήκον ενός βιβλιοπώλη είναι να προσπαθήσει να βοηθήσει τον αναγνώστη να διαβάσει. Εάν θεωρήσουμε ότι το αναγνωστικό κοινό στην Ελλάδα είναι 4% , μπορούμε να το κάνουμε με ευκολία 6%.Ακόμα εάν διαβάζουν κατά μέσον όρο πέντε βιβλία το χρόνο είναι πολύ εύκολο τα πέντε να γίνουν δέκα! Εμείς εδώ στην Ρόδο αυτό έχουμε καταφέρει. Βέβαια ένα βιβλιοπωλείο δεν αρκεί εάν δεν υπάρχει ένας συνδυασμός πολιτιστικών φορέων, κομμάτων, σχολείου και οικογένειας. Εν μέρει κάτι γίνεται αλλά όχι και πολλά πράγματα.

Β.Μ: Πώς επηρεάζει η οικονομική κρίση το χώρο του βιβλίου;

Λ.Κ: Λένε ότι στην κατοχή τα βιβλιοπωλεία άνθιζαν. Ο κόσμος διάβαζε πάρα πολύ. Αυτό δεν το βλέπω μέσα στην κρίση. Υπάρχει μεγάλο πρόβλημα. Καταρχάς η κρίση αυτή μας είχε βρει σχεδόν όλους, και βιβλιοπωλεία και εκδότες, με οικονομικά ανοίγματα. Γιατί μέσα σε όλη αυτή την άνθιση στο χώρο βιβλίου εμείς προσπαθήσαμε να φτιάξουμε χώρους καλούς, τουλάχιστον εμείς εδώ στο “Δέντρο” το κάναμε. Η κρίση μας αιφνιδίασε και μας ταλαιπωρεί μέχρι σήμερα.

Β.Μ: Ποιος πρέπει να είναι ο ρόλος του βιβλιοπωλείου στην κοινωνία; Παίζουν ρόλο σε αυτό οι παράλληλες δράσεις που πραγματοποιούνται εδώ;(παρουσιάσεις βιβλίων, συγγραφέων, διαλέξεις κλπ)

Λ.Κ: Τα πάντα μπορεί να κάνει ένα βιβλιοπωλείο. Μπορεί να εμπλέξει όλες τις τέχνες και να μιλήσει και για όλα τα κοινωνικά προβλήματα. Ο ρόλος του είναι απίστευτα παιδαγωγικός, ουσιαστικός και δυναμικός μέσα στην κοινωνία.

Β.Μ: Πιστεύετε ότι υπάρχει κρίση και στον ίδιο το χώρο του βιβλίου; Δηλαδή, υπάρχουν νέοι συγγραφείς με νέες ιδέες, νέα ρεύματα να κεντρίσουν το ενδιαφέρον των αναγνωστών; Να φέρουν κάτι καινοτόμο όπως παλαιότερα η γενιά του Gabriel GarciaMarquez που έφερε-εισήγαγε το Μαγικό Ρεαλισμό!;

Λ.Κ: Καταρχάς έχουμε δέκα-δεκαπέντε συγγραφείς(δεν θα πω αυτούς που είναι αναλώσιμοι) οι οποίοι είναι πρώτης γραμμής όχι μόνο στην Ελλάδα. Γαλανάκη, Δούκα, Ζατέλη, Καρυστιάνη. Τα τελευταία χρόνια είχαμε καλά βιβλία καλούς συγγραφείς αλλά δεν μπορώ να πω ότι είχαμε ρεύματα-τάσεις όπως λες.

Β.Μ: Το γεγονός ότι οι εφημερίδες κάνουν δώρο στους αναγνώστες τους ένα βιβλίο, όπου τις περισσότερες φορές είναι μια ευτελής έκδοση αυτό επιτείνει το πρόβλημα; Ή ακόμα και μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες που πουλάνε ηλεκτρονικές συσκευές ας πούμε , που δίπλα με τον εκτυπωτή έχουν και τα βιβλία αυτό είναι ένα επιπλέον πρόβλημα;

Λ.Κ: Είναι ένα πρόβλημα αλλά από εμπορική άποψη. Ακόμα και αυτοί που παίρνουν τις εφημερίδες δεν τις παίρνουν για το βιβλίο. Δεν είναι αναγνώστες απλά ψυχαγωγούνται. Είναι απίστευτο αυτό που γίνεται με το βιβλίο, όλοι θέλουν να πουλάνε βιβλία, μέχρι και τα σούπερ μάρκετ. Είναι άσχετοι οι άνθρωποι, δεν ξέρω πού το πάνε και γιατί το κάνουν. Καταρχάς δεν βγάζουν χρήματα και κατά δεύτερον το να έχουν βιβλία δεν νομίζω ότι αναβαθμίζουν και το χώρο τους. Όλο αυτό είναι θέμα πολιτείας. Αλλά η πολιτεία δεν ενδιαφέρεται.

Β.Μ: Στα 22 σας είχατε εξαντλήσει την ελληνική λογοτεχνία και στα 25 είχατε 8000, βιβλία να τολμήσω να ρωτήσω πόσα έχετε τώρα;

Λ.Κ: Τώρα πρέπει να έχω περίπου 30000.(γέλια) Ναι, έχω ακόμα αυτό το πάθος αυτή την εξάρτηση και χαίρομαι που στα 58 μου έχω ακόμα αυτόν τον έρωτα.

Β.Μ: Είχατε πει παλαιότερα ότι το καταναγκαστικό διάβασμα του σχολείου σας καταπίεζε. Τι έχετε να πείτε τώρα πάνω σε αυτό;

Λ.Κ: Η γνώση μένει. Η ζωή δεν είναι μονάχα να έχουμε χρήματα. Η γνώση είναι το παν για τον άνθρωπο. Δυστυχώς όπως λειτουργεί σήμερα το ελληνικό σχολείο μόνο γνώση δεν δίνει. Δίνει εξειδίκευση. Δεν υπάρχει παιδεία πουθενά! Το διάβασμα είναι χαρά, δεν την έχεις ,δεν υπάρχει και λόγος να διαβάσεις. Το να διαβάσεις ψυχαναγκαστικά είναι ό,τι χειρότερο μπορείς να πάθεις. Απ’ ό,τι βλέπω τα παιδιά διαβάζουν μέχρι δέκα χρονών από εκεί και πέρα τέλος, χάνονται! Ένας λόγος που φτάσαμε εδώ που φτάσαμε είναι η παιδεία που δεν είχαμε. Και το βιβλίο είναι το πρώτο που θα σου δώσει την παιδεία.

Β.Μ: Είστε ένας άνθρωπος πολιτικοποιημένος, πώς οραματίζεστε τον ιδανικό κόσμο; Εάν μπορεί να υπάρξει αυτός!

Λ.Κ: Τώρα πια δεν οραματίζομαι. Οραματιζόμουνα παλιά. Τώρα δεν υπάρχει και νόημα. Η νέα γενιά, αυτή πρέπει να δημιουργεί οράματα. Εμείς ό,τι όνειρα είχαμε κάνει, γκρεμίστηκαν ειδικά με την έλευση της κρίσης. Τώρα προσπαθούμε να επιβιώσουμε και να μην χάσουμε την αξιοπρέπεια μας, να κρατήσουμε τις αρχές και τις αξίες μας!

ΜΒ: Εάν κάποια στιγμή ζούσατε εξόριστος σε ένα νησί και έπρεπε να έχετε τρία βιβλία, ποια θα ήταν αυτά;

Λ.Κ: Σίγουρα θα ήταν η “Πολιτεία” του Πλάτωνα επίσης ό,τι έχει μείνει από τον Επίκουρο και πιθανόν να είχα “Το Μήδέν και το Άπειρο” του Arthur Koestler.Θα ήταν πάρα πολλά, αυτά είναι λίγα!(γέλια)..

 

Φωτογραφία
Δημοσθένης Ζερβουδάκης
Συνέντευξη
Βαγγέλης Μπουμπάκης
Μάρτης 2017

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ