Στις 6 του περασμένου Ιούλη, στην Πύλη Βηθλεέμ η Μαρία Λούκα και ο Γιώργος Ζαχαριουδάκης παρουσίασαν τον καινούριο τους δίσκο. Το όνομα αυτού, «ΑΥΓΕΡΙΝΟΣ». Τραγούδια από τη μουσική παράδοση όλης της Ελλάδας με νέο ήχο και διάθεση.
Η στήλη guerrilla βρέθηκε στην Πύλη Βηθλεέμ και παρά το πλήθος κόσμου κατάφερε να μιλήσει με τη Μαρία Λούκα και το Γιώργο Ζαχαριουδάκη για το νέο τους δημιούργημα «ΑΥΓΕΡΙΝΟΣ»
ΜΒ: Είναι η πρώτη φορά που ερμηνεύεις (τουλάχιστο σε επίπεδο δισκογραφίας) τραγούδια από τη μουσική παράδοση της Κρήτης, αυτό το ερέθισμα σου γεννήθηκε λόγω της επιστροφής σου στην Κρήτη ή το κουβαλάς μέσα σου λόγο καταγωγής;
Μ.ΛΟΥΚΑ:Με την παράδοση ασχολούμαι ούτως ή άλλος σε επίπεδο συναυλιών. Απλά έφτασε το πλήρωμα του χρόνου, με αφορμή τη συνεργασία μου με το Γιώργο Ζαχαριουδάκη, να μπω στο στούντιο και να τα ηχογραφήσω, να υπάρχει δηλαδή κάτι καταγεγραμμένο (από εμένα). Σίγουρα είναι μια πολύ μεγάλη και σημαντική αφορμή το γεγονός ότι ήρθα στην Κρήτη, γιατί είμαι σε άμεση επαφή με τον τόπο και τη μουσική του. Ψάχνω όμως γενικά τραγούδια από όλη την Ελλάδα. Και νομίζω ότι ήταν ο καιρός, απλά, ήμουν έτοιμη τώρα!
ΜΒ: Ποια είναι η σχέση της Μαρίας Λούκα με τον στίχο και ειδικά με τον ιαμβικό δεκαπεντασύλλαβο;
Μ.ΛΟΥΚΑ:Στίχους έγραφα πάντα. Ούτως ή άλλος έγραφα τα τραγούδια μου, (στίχους και μουσική) απλά τώρα λόγω της ιδιαιτερότητας των κομματιών, έγραψα μαντινάδες. Νομίζω ότι είναι μια καλή πρόταση.
ΜΒ: Το κυρίαρχο συναίσθημα στο δίσκο είναι ο έρωτας. Ποια τελικά είναι η δική σου σχέση με τον έρωτα;
Μ.ΛΟΥΚΑ:Νομίζω ότι για εμένα είναι τροφοδότης, είναι κινητήριος δύναμη. Πρώτα από όλα έχω έρωτα με την οικογένειά μου, που μου δίνει πολύ πολύ μεγάλη δύναμη. Έχω έρωτα και με τη μουσική. Οπότε εάν δεν είχα αυτό δε θα μπορούσα να κάνω τίποτα. Το ένα τροφοδοτεί το άλλο, δίνει δύναμη και προχωράμε. Για εμένα είναι λοιπόν η πρωταρχική δύναμη, χωρίς έρωτα δεν μπορώ να κάνω τίποτα και ο έρωτας όχι με τη στενή σεξουαλική έννοια αλλά με τη ζωογόνο δύναμη που σου δίνει κίνητρο και έναυσμα να κάνεις πράγματα.
ΜΒ: Αυγερινός. Από πού εμπνευστήκατε τον τίτλο για το καινούριο σας άλμπουμ;
Μ.ΛΟΥΚΑ:Ας υποθέσουμε ότι είναι μια αρχή! Είναι το ξεκίνημά μου (γιατί ο Γιώργος ούτως ή άλλος τόσα χρόνια παραδοσιακή μουσική κάνει) αλλά είναι και η σύστασή μου προς το κοινό ως τραγουδίστρια παραδοσιακής μουσικής!
ΜΒ: ΠΑΡΑΔΟΣΗ. Έννοια δύσκολη και παρεξηγημένη. Τελικά τι είναι παράδοση για σένα;
Μ.ΛΟΥΚΑ:Κατ ’αρχάς για μένα είναι κάτι ζωντανό. Είναι κάτι το οποίο ανατροφοδοτείται, μπορείς, «να πειράξεις» με σεβασμό, με αγάπη, χωρίς υπερβολές, χωρίς ματαιοδοξία και αλαζονεία και να το αγγίξεις μέχρι εκεί που νιώθει ο καθένας ότι μπορεί να δημιουργήσει! Και μπορεί να βάλει και ένα κομματάκι από τον εαυτό του μέσα, για να το ξαναφέρει καινούριο στον ακροατή, τουλάχιστον εγώ αυτό έκανα. Όσο μπορώ να βάλω το δικό μου χαρακτήρα, το δικό μου ήχο, τη δική μου αίσθηση σε αυτά τα τραγούδια που κάνω, πάντα με τον απόλυτο σεβασμό. Γιατί ξέρω ότι αγγίζω πράγματα που τα έχουν πει άλλες φωνές, δυνατές και βιωματικές, χρόνια πριν.
ΜΒ: Τι θέση κατέχει ο έρωτας στη μουσική παράδοση της Κρήτης;
Γ.ΖΑΧΑΡΙΟΥΔΑΚΗΣ:Ο έρωτας με τη γνωστή του έννοια, δηλαδή της αγάπης ενός ζευγαριού, είναι καθοριστικός για τη λαϊκή παράδοση της Κρήτης. Η κύρια πηγή έμπνευσης για να γραφτούνε λόγια και μελωδίες! Αν το δούμε όμως πιο γενικά, ο έρωτας είναι καθοριστικός στη μουσική της Κρήτης όχι μόνο για τον έρωτα ενός ζευγαριού, αλλά μπορεί να είναι για ένα λουλούδι ή για τη φύση. Είναι το κύριο θέμα της μουσικής με την ευρεία έννοια!
ΜΒ: Λόγω ότι τα κύρια όργανα που παίζεις είναι πνευστά, ποιος είναι ο ρόλος των πνευστών στη μουσική παράδοση της Κρήτης;
Γ.ΖΑΧΑΡΙΟΥΔΑΚΗΣ: Τα πνευστά είναι από τα πολύ παλιά όργανα της Κρήτης, ενδεχόμενος να λέγαμε και από τα πρώτα αν συμπεριλάβουμε και τα κρουστά. Βέβαια αυτό δεν συμβαίνει μόνο στην Κρήτη αλλά σχεδόν στις περισσότερες παραδόσεις του κόσμου.Τα πνευστά συμφώνα με μελέτες είχαν πολύ σημαντικό ρόλο στη μουσική της Κρήτης μέχρι τις αρχές του 20ο αιώνα.Για 30-40 χρόνια παρατηρείται ένα χάσμα μια παρακμή των πνευστών (αφού κυρίαρχο ρόλο παίζουν η λύρα, το λαούτο, το μαντολίνο) έτσι εμφανίζονται λίγοι παίχτες! Και τώρα τελευταία, στο σήμερα, έχουμε πάλι την άνοδο,την ανάπτυξη των πνευστών, πολλοί νέοι άνθρωποι ασχολούνται με αυτά και νομίζω ότι είναι πολύ σημαντικό αυτό.Έτσι κατά κάποιο τρόπο προσπαθεί να γεφυρωθεί αυτό το χάσμα!
ΜΒ: Σε ακούμε να συνθέτεις και να πειραματίζεσαι στο δίσκο (σε είχαμε ακούσει και στους Daulute) από πού εμπνέεσαι, και τι θέση έχει ο πειραματισμός στη δουλειά σου ;
Γ.ΖΑΧΑΡΙΟΥΔΑΚΗΣ: Ο πειραματισμός ,ο αυτοσχεδιασμός και η σύνθεση είναι τρεις διαφορετικοί όροι. Αν και είναι τρία διαφορετικά πράγματα, έρχονται τόσο κοντά, με πολλά κοινά στοιχεία μεταξύ τους. Σε πολλές παραδόσεις του κόσμου δεν υπάρχει σαφής διαχωρισμός μεταξύ αυτών, φτάνουν σε ένα σημείο να λένε απλά παίζω μουσική και να εννοούν, ερμηνεύω, αυτοσχεδιάζω, πειραματίζομαι, παραλλάσω, συνθέτω και ανασυνθέτω. Ο τρόπος που προσεγγίζω εγώ τη μουσική έρχεται κοντά με το τελευταίο, όπου όλα αυτά τα στοιχεία έρχονται κοντά και συγκλίνουν σε ένα πράγμα-παίζω μουσική=δημιουργώ μουσική. Η φύση της ελληνικής παραδοσιακής μουσικής εμπεριέχει τον αυτοσχεδιασμό και την σύνθεση. Η ίδια η μουσική σου δείχνει τον δρόμο προς την δημιουργία. Εσύ απλά πρέπει να είσαι ανοιχτός και να αφήσεις όλο αυτό τον μελωδικό πλούτο να σε οδηγήσει. Αυτό το σύμπλεγμα μελωδιών είναι η έμπνευση μου. Γιατί η ενασχόληση με την ελληνική μουσική σε οδηγεί συνεχώς σε καινούριους ηχό-τοπους.
ΜΒ: Τραγούδια από Κάλυμνο (Δωδεκάνησα), Μακεδονία, Θράκη, Μ.Ασία, υπάρχει κάποιος λόγος που επιλέξατε αυτά τα τραγούδια;
Γ.ΖΑΧΑΡΙΟΥΔΑΚΗΣ: Εκτός από την κρητική μουσική-τη μουσική του ιδιαίτερου τόπου μας-παίζουμε και παραδοσιακές μουσικές από διάφορα μέρη της Ελλάδας. Βέβαια το κάθε μουσικό ιδίωμα που παίζουμε, το προσεγγίζουμε με το δικό μας τρόπο και το προσαρμόζουμε στο δικό μας ήχο. Τα κομμάτια του δίσκου επιλέχθηκαν γιατί μας αρέσουν και τα αγαπάμε και από καιρό θέλαμε να τα καταγράψουμε και να μοιραστούμε με το κοινό τη δική μας προσέγγιση.
ΜΒ: Τραγούδια από Κάλυμνο (Δωδεκάνησα), Μακεδονία, Θράκη, Μ.Ασία, υπάρχει κάποιος λόγος που επιλέξατε αυτά τα τραγούδια;
Μ.ΛΟΥΚΑ: Μόνη μου τόσα χρόνια, μέσα από τις συνεργασίες μου, αλλά και παρέα με το Γιώργο, έχω γυρίσει όλη την Ελλάδα κάνοντας μουσική και έχω διαπιστώσει τον υπέροχο πλούτο που κρύβουν οι μουσικές του κάθε τόπου. Παρόλο που τόσα χρόνια ασχολούμαι με την έντεχνη μουσική, είχα μεράκι να ηχογραφήσω παραδοσιακό υλικό ,με κάθε σεβασμό και να καταθέσω τη δική μου προσέγγιση, πάντα φυσικά σε συνεργασία με τον Γιώργο. Ήρθε λοιπόν αυτή η στιγμή, να περάσω μέσα σε μια ώρα που κρατά ο δίσκος, μια διαδρομή μουσική σε τόπους που αγαπώ. Και είναι ακόμα πολλά τα μέρη και πολλοί οι σκοποί που θέλουμε να ηχογραφήσουμε, αν και κάναμε την αρχή…Ελπίζω να δώσαμε μια πρώτη εικόνα και οι εντυπώσεις να αφήνουν πόρτα ανοιχτή για την επόμενη μας εργασία. Προς το παρόν…καλή ακρόαση στον ”Αυγερινό”!
Εδώ μπορείτε να βρείτε το δίσκο «ΑΥΓΕΡΙΝΟΣ» με παραδοσιακά τραγούδια από όλη την Ελλάδα:
Αθήνα:Ξυλούρης στην Πανεπιστημίου,
Music Corner Πανεπιστημιου και
Public
Θεσσαλονίκη:Λωτός
Λειβαδιά:Πολύτροπο
Τρίκαλα:Δισκορυχείο Ρώσης
Κως:Ηχόπολις
φωτογραφία
Σπύρος Μαστρογιαννάης
επιμέλεια κειμένου
Χριστίνα Ζερβουδάκη
συνέντευξη
Βαγγέλης Μπουμπάκης
3/8/2016
