«Μαπούτσε» – «Κόνδωρ»
του Καρύλ Φερέ
εκδόσεις Άγρα
συνάντηση με την Αργυρώ Μακάρωφ
Β.Μ: Ποιος είναι ο Caryl Ferey;
Γεννήθηκε στην Βρετάνη το 67. Καθαρά ναυτική περιοχή της Γαλλίας με πολλές δικές της ιδιομορφίες που γαλούχησαν πολύ τον χαρακτήρα του.
Β.Μ: Μέσα από τη μελέτη των έργων (Μαπούτσε & Κόνδωρ), μπορούμε να πούμε ότι ο Φερέ ρίχνει φως σε σκοτεινά σημεία ιστορικών γεγονότων που σημάδεψαν την παγκόσμια ιστορία και που τελικά έτσι θα έπρεπε να την μαθαίνουμε;
Είναι γεγονός ότι μέσα από τις ζωές των πρωταγωνιστών του και όχι μόνο, αλλά και όλων των υπόλοιπων προσώπων μαθαίνουμε τα γεγονότα που στιγμάτισαν την ιστορία των χωρών της Αργεντινής, της Χιλής και σε λίγες μέρες, με την έκδοση του PAZ (Ειρήνη), της Κολομβίας, και τον ρόλο που έπαιξε η γειτονική τους υπερδύναμη και οι κατά καιρούς Πλανητάρχες. Αλλά μπορεί ποτέ η ιστορία να γραφεί έτσι αντικειμενικά;
Β.Μ: Ενώ τα θέματα που επιλέγει στα βιβλία του είναι βίαια νομίζω ο Φερέ έχει ξακάθαρη άποψη για την ανθρωπότητα και την εξάλειψη κάθε μορφής βίας αλλά και καταπίεσης, ποια η γνώμη η δική σας;
Εγώ βρίσκω ότι στα θέματά του έχουμε πάντα ιστορίες αγάπης που γεννήθηκαν μέσα σε δύσκολες εποχές και αντίξοες συνθήκες για τους ήρωές του, και είναι δύσκολο να τους δώσει ένα “αίσιο τέλος”. Πρόκειται όμως για αστυνομικά μυθιστορήματα και στην κορύφωση της δράσης έχουμε όντως αρκετή βία.
Β.Μ. Πόσο «εύκολη» είναι η ανάγνωση των έργων του Καρύλ Φερέ, όταν στα βιβλία του λαμβάνουν χώρα ιστορικά συμβάντα άγνωστα σε εμάς και απαιτεί συνεχώς μια παράλληλη ανάγνωση περαιτέρω αναγνωσμάτων;
Γεγονός είναι ότι θέλει πολύ διάβασμα για τις ιστορίες των χωρών, αλλά είχα την τύχη να είμαι φοιτήτρια και να ζω στο εξωτερικό τα χρόνια της δικής μας δικτατορίας και να γνωρίσω Αργεντίνους και Χιλιανούς φοιτητές και να έχω έτσι μία άμεση εικόνα με την κατάσταση των χωρών τους εκείνη την εποχή. Όταν λοιπόν μετά τόσα χρόνια μου έδωσε ο κ. Πετσόπουλος και διάβασα το Κεφάλαιο 0 του Μαπούτσε συγκλονίστηκα, γιατί οι πτήσεις θανάτου μου ήταν γνωστές, και θυμάμαι που του είπα «αυτό το βιβλίο το θέλω».
Β.Μ: Πείτε μας δυο λόγια για το εμβληματικό και ιλιγγιώδες «Μαπούτσε» αλλά και για το «Κόνδωρ». Μετά την ανάγνωση τους, παίρνουμε μια γεύση τι σημαίνει δικτατορία στην Λατινική Αμερική αλλά και όχι μόνο;
Σίγουρα παίρνουμε μιά γεύση και αρκετά έντονη θα έλεγα με τις γλαφυρότατες και λεπτομερειακές περιγραφές του για τις δικτατορίες των δύο χωρών, αλλά στον Κόνδωρα βλέπουμε ήδη ότι η βία είναι λιγότερη γιατί ουσιαστικά η μετάβαση στη “δημοκρατία” έγινε με διαφορετικό τρόπο. Η Χιλή δεν τιμώρησε ποτέ τους ενόχους, ο Πινοτσέτ κηδεύτηκε δημοσία δαπάνη, η χώρα έχει πέσει σε ένα τέλμα, υπάρχει μιά επιβεβλημένη λήθη και οι ευκαιρίες πλουτισμού απονέκρωσαν τον κοινωνικό ιστό. Οι Αργεντίνοι είναι πολύ πιο δυναμικοί.
Β.Μ: Πόσο εύκολη ή δύσκολη ήταν η μεταφραστική διαδικασία των δυο αυτών έργων και τι νιώσατε όταν τα διαβάσατε για πρώτη φορά;
Όπως είπα κάποτε και σε μία παρουσίαση την γροθιά την ένιωσα στο στομάχι ήδη απ’ τα κεφάλαια 0. Όταν τα παίρνω στα χέρια μου τελειώνω την ανάγνωσή τους μέσα σε δύο μέρες, με συναρπάζουν, με συγκλονίζουν. Η δυσκολία μου έγκειται περισσότερο στο πολύ “ροκ” λεξιλόγιό του συγγραφέα και γέλασα πολύ με τον εαυτό μου όταν προσπαθώντας να βρώ ποιός είναι ο Φεντερ που ήταν κρεμασμένος στον τοίχο ενός loft αντιλήφθηκα ότι επρόκειτο για κιθάρα.
B.M: Τι καινούριο να περιμένουμε να εκδοθεί και τι θεματολογία θα περιλαμβάνει;
Έχουμε όπως ανέφερα το Paz (Ειρήνη) που θα κυκλοφορήσει εντός του Ιουλίου, αφορά την Κολομβία και έτσι κλείνει η τριλογία της Λατινικής Αμερικής. Είναι ένα μυθιστόρημα που είχε αρχίσει να γράφει πολλά χρόνια πριν όταν ακόμη περιφερόταν πολύ στη Λατινική Αμερική, αλλά καθώς η κατάσταση εκεί με όλα τα προβλήματα των καρτέλ των ναρκωτικών παραμένει πολύ ρευστή το τέλειωσε μόλις πέρσι ενώ ήδη είχε γράψει ενδιάμεσα το «Ποτέ πια Μόνος», που διαδραματίζεται στην Ελλάδα και πραγματεύεται μέσα από μία παράξενη δολοφονία όλο το μεταναστευτικό θέμα. Η κεντρική όμως μυθοπλασία στο Ειρήνη είναι η ιστορία δύο αδελφών, έχουμε μιά αρχέγονη διαμάχη όπως στην Βίβλο του Κάϊν και του Άβελ, ή του Ησαύ και του Ιακώβ, με πολλά στοιχεία αρχαίας τραγωδίας.
συνέντευξη
Βαγγέλης Μπουμπάκης
Ιούλης 2020